Öfke herkesin bildiği fakat nedense birçok kişinin sevmediği ve istemediği doğal bir duygudur. Öfke aslında işlevsel bir duygudur, çünkü sizin kendinizi ve sevdiklerinizi koruyabilmenizi sağlar. İlla ki fiziksel olması gerekmez, sözel olarak da kendinizi korumanıza yardım eden duygudur. Öfkelendiğimiz zaman vücudumuz uyarılır ve savunma pozisyonuna geçeriz. Böylelikle bedenimizi, etrafımızdakileri veya benliğimizi savunabiliriz. Fakat öfke bir bakıma “ateşe” benzer. Elde tutulması ve yönetmesi zordur. Kısa sürede kontrolden çıkabilir ve o zaman yıkıcı olabilir. Belki de öfkenin sevilmeyen bir duygu oluşunun sebebi budur. Peki ne yapmak gerekir? Öfkeyi hayatımızdan çıkarmalı mıyız? Elbette ki hayır. Yukarıda da anlattım gibi öfke aslında işlevsel bir duygudur. Diğer tüm duygular gibi bizim bir parçamızdır. Zaten bu nedenle öfkeyi hayatımızdan çıkarmaya çalışsak da başarılı olamayız, sadece öfkemizi baskılarız. İşte o zaman öfke daha da büyür, alevlenir ve yakıcı olur. Hiç beklenmedik zamanlarda bir anda ortalığı yakar geçer. Yani deyim yerindeyse eğer öfkemizi gerektiği gibi yaşamaz ve baskılamaya çalışırsak, öfkemiz daha da öfkelenir.

Peki öfkemizi uygun bir şekilde nasıl yaşar ve yönetiriz?

İlk önce öfkenin de diğer tüm duygular gibi bizim bir duygumuz olduğunu özümsemek gerekir. Her duygumuzun bizim bir çocuğumuz olduğunu düşünürsek, hiçbir duygumuza ayrımcılık yapmamalıyız. Bu ister öfke olsun ister başka duygu, deyim yerindeyse çocuklarımızı karanlık odalara koyup üzerlerine kapıları kilitlemeyeceğimiz gibi, duygularımızı da benzer şekilde kabullenmeliyiz. Elbette ki bu kabul kimi zaman çok zordur ve bir profesyonel desteğine ihtiyaç duyabiliriz. Ama en pratik haliyle öfkemizi oluşmaya başladığı anda anlık bir mola vererek yakalamaya ve anlamaya çalışmak bize yardımcı olacaktır. Bunun için derin nefes uygulamaları oldukça işe yarar. Böylelikle kime, neye, neden öfkelendiğimizi daha rahat tespit edebiliriz. Bunun peşine, öfkeyi hem baskılamadan hem de alevlenmesini beklemeden sözel olarak uygun bir biçimde kendimizi ifade edebiliriz. Sözel ifade ile doğru kaynağa uygun bir biçimde yönlendirilen öfke dinecektir. Sözel olarak ifade edilen öfkenin sakinleşmesi kişiye zamanla öfkeyi iyi yönetebildiği konusunda bir özgüven kazandıracaktır ve kişi rahatlarken becerileri de gelişecektir.

Ne zaman öfkemle ilgili profesyonel bir destek almalıyım?

Eğer öfkenizi ne yaparsanız yapın uygun şekilde yönetemiyorsanız, öfkeniz gittikçe artıyorsa, kendinize ve başkalarına fiziksel veya psikolojik zararlar veriyorsanız, öfkelendiğiniz zaman kendinizi kontrol edemiyorsanız veya başkalarına hiç öfkelenemiyor, kendinizi durmadan baskılıyorsanız muhakkak bir profesyonelden destek almanız gerekir. Buna ek olarak siz öyle olduğunu düşünmüyorsanız bile, eğer etrafınızdaki güvenilir kaynaklardan çok öfkeli biri olduğunuzu duymaya başladıysanız, öfkenizin nedenleri anlamak size çok yardımcı olacaktır.

Dr. Klinik Psikolog Nurten Özüorçun Küçükertan